Το Focusing, ή αλλιώς στα ελληνικά, η Διαδικασία Εστίασης, είναι μια τεχνική με την οποία στρέφουμε την προσοχή μας προς το σώμα μας και την συνολική αίσθηση που βιώνουμε στο εδώ και τώρα. O Eugene Gendlin οδηγήθηκε στην διαδικασία εστίασης μέσα από μια πορεία προσωπικής και ακαδημαϊκής φιλοσοφικής αναζήτησης αλλά και μέσω μιας έρευνας η οποία ήταν προσανατολισμένη στους παράγοντες που καθιστούν την ψυχοθεραπεία πιο αποτελεσματική. Μαζί με τον Carl Rogers, συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου του Σικάγο, η οποία μελετούσε τον ρόλο της σχέσης θεραπευτή-θεραπευόμενου στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία. Τα ευρήματα της μελέτης αυτής έδειξαν, ότι η αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας έχει κατά πολύ να κάνει με το αν ο θεραπευόμενος μπορεί να στρέψει την προσοχή στο άμεσο βίωμα του. Οι πελάτες που μπορούσαν να μιλήσουν για τα συναισθήματα τους, ή για τις σωματικές τους αισθήσεις (π.χ, σφίξιμο στο στομάχι, πετάρισμα, ελαφρότητα κλπ), είχαν καλύτερη θεραπευτική πορεία. Για τον Gendlin ο λόγος που οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα εντός αλλά και εκτός του θεραπευτικού πλαισίου είναι ότι κάτι μπλοκάρει τη βιωματική διαδικασία τους και «δεν τους προάγει», δεν τους επιτρέπει να προχωρήσουν ανεμπόδιστα μπροστά και να απελευθερωθούν από μια «κολλημένη» κατάσταση. Στόχος του Gendlin, ήταν μέσω της διαδικασίας εστίασης να βοηθήσει όλους τους θεραπευόμενους, να μάθουν να έρχονται σε επαφή με αυτό που ονόμασε βιωμένη αίσθηση. Η Διαδικασία Εστίασης (Focusing) είναι ο όρος του Gendlin για τη συνολική διαδικασία που λαμβάνει χώρα όταν στρέφουμε την προσοχή μας συστηματικά στη βιωμένη αίσθηση μας για κάτι που μας συμβαίνει ή μας απασχολεί.
Βιωμένη Αίσθηση
Η βιωμένη αίσθηση είναι κάτι που αναδύεται σωματικά και για αυτό τα βήματα στη διαδικασία εστίασης έχουν ως στόχο σε πρώτη φάση την επαφή με τον τρόπο με τον οποίο αυτή εκφράζεται σωματικά και μετά την αποσαφήνιση της μέσω της συμβολοποίησης (με λόγια ή με κάποια εικόνα). Είναι κάτι γνώριμο αλλά και φρέσκο που ενυπάρχει στην σωματική μας εμπειρία και περιμένει να βρεθούν τα κατάλληλα σύμβολα: λέξεις ή εικόνες, για να το περιγράψουν. Όταν η βιωμένη αίσθηση συμβολοποιείται, νοιώθουμε μια αίσθηση ζωντάνιας και ροής. Μέσω της βιωμένης αίσθησης ερχόμαστε σε επαφή με αυτό που μας συμβαίνει πιο συνολικά, το ακούμε, το λαμβάνουμε υπόψιν μας και προχωράμε αναλόγως…
Σε όλες και όλους είναι κάτι γνώριμο
• Είναι η αίσθηση που έχουμε ότι κάτι έχουμε ξεχάσει αλλά δεν ξέρουμε τι.
• Ένα σφίξιμο στο στομάχι σε μια κατάσταση που φαινομενικά και λογικά όλα μοιάζουν να πηγαίνουν καλά, αλλά κάτι μέσα μας θέλει να φύγει τρέχοντας.
• Είναι η πρώτη αίσθηση που έχουμε όταν γνωρίζουμε έναν άνθρωπο.
• Είναι η απόλαυση που νοιώθουμε όταν γευόμαστε ένα νόστιμο φαγητό.
• Η αίσθηση που έχουμε όταν ακούμε το αγαπημένο μας τραγούδι, παρόλο που δεν ξέρουμε όλους τους στίχους ή τις νότες του.
• Ένα μεγάλο «ουφ! Αυτό είναι!», μετά από ώρες προσπάθειας να λύσουμε έναν γρίφο.
• Το χτυποκάρδι όταν βλέπουμε τον άνθρωπο που αγαπάμε.
• Το τρέμουλο στο σώμα όταν καλούμαστε να μιλήσουμε μπροστά σε ένα μεγάλο κοινό.
• Το βάρος στο στήθος όταν αποχαιρετάμε κάποιον ή κάτι αγαπημένο.
• Ο ρυθμός που κάνει την καθεμία και τον καθένα να χορεύει διαφορετικά στον ίδιο σκοπό.
Σχετική βιβλιογραφία.
Gendlin, E.T. (2006). Διαδικασία Εστίασης (Focusing): Πως επιτυγχάνεται άμεση πρόσβαση στη γνώση του σώματος. Αθήνα: Εκδόσεις Παρισιάνου.
Purton ,C. (2004). Προσωποκεντρική Θεραπεία. H Focusing – βιωματική προσέγγιση. Αθήνα: Ελληνικό Κέντρο Focusing.
